Yaşlılarda kabızlık nasıl tedavi edilir?
Kabızlık yaşlılarda en sık görülen rahatsızlıklardan biridir ve birçok faktörden kaynaklanabilir.
Yaşlılıkta ishalin olası nedenleri bilmek ve bununla mücadele etmek için neler yapabileceğimizi bilmek, yaşlılarda kabızlığı tedavi etmenin anahtarı olacaktır. Bunları aşağıda keşfediyoruz.
Yaşlılarda kabızlık nedir?
Kabızlık her yaşta ortaya çıkabilen ancak genellikle 60 yaşından sonra kötüleşen bir semptomdur. Bu bozukluk dışkılama sıklığında azalma veya ağrılı bağırsak hareketleriyle karakterizedir.
Kabız nasıl olursunuz?
Kesin bir ölçek olmasa da kişiye göre değişeceğinden, sıklığı haftada üç kereden azsa genellikle kabızlık durumu olarak kabul edilir.
Dahası, daha önce de söylediğimiz gibi, bu bozukluğun birden fazla nedeni olabilir; yaşlılarda kabızlığın nasıl tedavi edileceğini bilmek ve aynı zamanda bunu önlemek için de dikkate almamız gerekir.
Nedenler?
Kabızlığa neden olabilecek faktörlerin çeşitliliği, zamanında tespit edilmediği takdirde tedavisini zorlaştırabilmektedir. Ayrıca 60 yaş sonrasında bu nedenlerin birleşerek durumu ağırlaştırma olasılığı da daha yüksektir:
- Yaş : Kabızlığın ana nedenlerinden biri de söylediğimiz gibi yaştır. Yaşlandıkça patolojiler ve onlarla birlikte ilişkili bozukluklar artar. Yaş ayrıca hareketliliği azaltır ve bağırsaktan geçiş yavaşlar; bunların tümü dışkıların düzenli tahliyesini etkiler.
- Hareketsizlik ve fiziksel egzersiz eksikliği: Hareketsiz bir yaşam tarzı, hareket eksikliği nedeniyle kabızlığa neden olabilir; bu durum, yardıma ihtiyacı olan bağımlı kişiler için daha da kötüdür. Tuvalete giderken dikkat edilmesi gerekliliği ya da tuvalete ulaşmanın karmaşıklığı, kişinin dışkılamadan kaçınmaya çalışmasına neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçların yan etkilerinden biri kabızlıktır; bu semptom, farklı ilaçların kombinasyonundan ve hatta düzenli müshil veya diüretik alımından dolayı da ortaya çıkabilen bir semptomdur.
- Cinsiyet: Kadınların kabızlıktan muzdarip olma olasılığı iki kat daha fazladır. Hamilelik gibi faktörler de bu bozukluğun ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.
- Bazı hastalıklardan muzdarip olmak: Bazı patolojiler kabızlığa neden olabilir. Bu durum bağırsak veya rektumla ilgili olanlar, tümörler ve hatta bazı nörolojik hastalıklar için de geçerlidir.
- Yetersiz beslenme: Lif bakımından düşük veya işlenmiş gıdalardan zengin bir beslenme veya çiğneme yetersizliği kabızlığa neden olabilecek nedenlerden bazılarıdır.
- Yetersiz sıvı alımı: Yetersiz sıvı alımı dışkının sertleşmesine neden olarak tahliyeyi zorlaştırır. Bu faktör yaşlı insanlarda özellikle önemlidir çünkü susuzluk algısını kaybederler ve dolayısıyla düzenli sıvı alımı azalır.
- Kabızlık için kendi kendine ilaç tedavisi: Kabızlık sorunuyla karşı karşıya kalındığında genellikle yapılan şey doktora gitmek değil, müshil kullanmaktır. Zamanında ve kısa vadeli bir çözüm olabilecek bu durum, tüketimin yaygınlaşması halinde sorunu daha da kötü hale getirebilir. Ayrıca laksatiflerin diğer ilaçlarla birlikte alınması bunların etkinliğini azaltabilir ve sağlığınıza zarar verebilir.
- Kötü dışkılama alışkanlığı: Tahliyeyi canınız istediğinde bile ertelemek gibi durumlar uzun süreli kabızlık sorununa neden olabilir.
- Rutinlerdeki değişiklikler: Ev taşıma, gezi veya hastaneye yatma nedeniyle çevrede meydana gelen değişiklikler,
Yaşlılarda kabızlığı önlemek için ipuçları
Kabızlık, görülme sıklığı, özellikleri ve sağlık üzerindeki olası etkisi nedeniyle 65 yaş üstü kişilerde en önemli rahatsızlıklardan biri olarak kabul edilen bir semptomdur.
Bu nedenle yaşlılarda kabızlığın nasıl tedavi edileceğini bilmenin yanı sıra, bunun nasıl önleneceğini de bilmek önemlidir.
Bu rahatsızlıktan kaçınmak için aklınızda bulundurmanız gereken ipuçları şunlardır:
- Fiziksel egzersiz yapın : Herhangi bir spor yapın veya her gün en az bir saat yürüyüş yapın. Engelli veya yatalak kişilerde bağırsak hareketliliğini artırmak için karın masajı yapılabilir.
- Tuvalete gitme kuralları : Her gün aynı saatte ve aynı saatte tuvalete gitme rutinleri belirlerseniz kabızlığın önlenmesi daha kolay olacaktır.
- Su tüketimini artırın : Susuz kalmamak ve su ve diğer sıvıların alımını günde maksimum iki litreye çıkarmak önemlidir.
- Dürtüyü bastırmamak: Özellikle yaşlılarda ve kabızlık çekiyorsanız, dürtüyü bastırmamak önemlidir, çünkü bu daha sonraki bağırsak hareketlerini zorlaştıracaktır.
- Bitkisel lif alımınızı artırın: Sebze, meyve, baklagiller ve tahıllar gibi lif açısından zengin besinler tüketmek bağırsak geçişini iyileştirmemize yardımcı olacaktır.
- Banyoda duruşunuzu iyileştirin:Bağırsak hareketlerini iyileştirmenin bir yolu dizlerinizi belinizin üzerine kaldırmaktır. Bunu yapmak için ayaklarınızı yere basmak yerine küçük bir tabureye yaslanabilirsiniz.
- Kendi kendinize ilaç vermeyin:Kabızlık sorunu yaşayan kişiler genellikle doktora gitmez ve çoğu durumda aşırı kullanıldığında ters etki yaratan müshil ilaçları veya diğer doğal ilaçları kullanmazlar.
- Yavaş yiyin: Yiyecekleri yutmadan önce iyice çiğnemek sindirimi ve dolayısıyla bağırsak geçişini de teşvik edecektir.
Doktora ne zaman gitmeli?
Kabızlık yaşlılarda sık görülen bir rahatsızlık olmasına ve yukarıdaki tavsiyelerle azaltılması gerekmesine rağmen, uygun bir değerlendirme yapmak için doktora gitmeniz ve yaşlılarda kabızlığı tedavi etmek için bize gerekli yönergeleri vermesi tavsiye edilir.
Yaşlılarda kabızlık ne zaman tehlikeli olur?
Ayrıca, genel bir kural olarak bu bozukluk beslenme veya hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörlerden kaynaklansa da, başka patolojileri ortaya çıkarabilecek bazı belirtiler de vardır.
Kabızlıkla ilgili bu semptomlardan herhangi birini gösterirsek, bizi değerlendirmesi için derhal bir uzmana başvurmalıyız:
- Ani başlayan kabızlık
- Bağırsakta tıkanıklık
- Karın ağrısı
- Rektal kanama
- Kilo kaybı
- Anemi
Dışkı impaksiyonu
Kabızlık, dışkılamaya çalışırken ağrıya neden olabilir ve hatta bundan muzdarip olan kişilerin yaşam kalitesini bile etkileyebilir.
Ancak tedavi edilmezse daha kötü sonuçlar doğurabilir. En ciddi olanı, rektumda kuru dışkı varlığıyla karakterize edilen dışkı impaksiyonu olarak bilinir.
Bu tür rahatsızlık tıbbi müdahale gerektirir ve karın ağrısı, iştahsızlık, bulantı ve kusma, idrar kaçırma, ateş ve hatta ishal gibi belirtilerle kendini gösterir .
Kısacası yaşlılarda sık görülen bir sorun olmasına rağmen yaşlılarda kabızlığın bir sağlık sorunu haline gelmemesi için belirtilere dikkat edilmesi ve yaşlılarda kabızlığın nasıl önleneceğini ve nasıl tedavi edileceğini bilmek önemlidir.
Not: Bu içerik sadece rehberlik amaçlı olup kişisel ihtiyaçlarınıza göre tasarlanmamıştır. İçerik, uzman tıbbi tavsiye yerine geçmez.