Testosteron testi nedir, ne için yapılır ve nasıl yapılır?

Testosteron testi, testis fonksiyonunun ve vücuttaki hormon dengesinin değerlendirilmesine yardımcı olur.

Testosteron erkek özelliklerinin gelişiminde, kas kütlesinin, kemiklerin ve libidonun korunmasında önemli bir rol oynar.

Erkekler, çoğunlukla testislerde önemli miktarda testosteron üretirken, adrenal bezler de hem erkeklerde hem de kadınlarda daha az miktarda testosteron üretir.

Testosteron seviyelerinin düzenlenmesi hipofiz bezi tarafından gerçekleştirilir. Testosteron seviyeleri düşük olduğunda, hipofiz bezi luteinize edici hormon (LH) üreterek testisleri bu hormonun daha fazlasını üretmesi için uyarır.

Erkeklerde testosteron düzeyleri ergenlik öncesinde düşük seyrederken bu dönemde yükselerek sesin kalınlaşması, kas kütlesinin artması, sperm gelişimi, yüz ve vücut kıllarının büyümesi gibi değişikliklere neden olur.

Yaklaşık 40 yaşından sonra erkeklerde testosteron seviyeleri yavaş yavaş düşmeye başlar.

Kadınlarda erkeklere göre önemli ölçüde daha düşük testosteron miktarı vardır, ancak hormon her iki cinsiyette de önemli bir rol oynar.

Kadınlarda testosteron beyni, kas ve kemik yoğunluğunu, yağ dağılımını, damar sistemini, enerji seviyelerini, genital dokuları ve cinsel işlevi etkiler.

Testosteron testi neden yapılır?

Kandaki testosteron sıklıkla seks hormonu bağlayıcı globulin (SHBG) olarak bilinen bir proteine bağlanır.

Bağlanmayan serbest testosteron, çoğunlukla bir erkek veya kadının cinsel sorunları varsa test edilir.

Serbest testosteronun ölçülmesi, hipertiroidizm veya bazı böbrek hastalıkları gibi SHBG düzeylerini etkileyebilecek rahatsızlıkları olan kişiler için de geçerli olabilir.

Testosteron seviyeleri doğal olarak gün boyunca dalgalanır, genellikle sabahları en yüksek, akşamları en düşük olur.

Testosteron testi çeşitli nedenlerle yapılabilir:

– Erkeklerde doğurganlık sorunları: Düşük testosteron düzeyleri sperm kalitesini olumsuz etkileyebileceğinden gebe kalma güçlüğünün nedenlerinin araştırılması.

– Erkeklerde cinsel sorunlar: Düşük testosteron düzeyleriyle ilişkili olabilecek düşük cinsel istek veya sertleşme bozukluğu gibi cinsel sorunların değerlendirilmesi.

– Erkeklerde ergenliğin erken belirtileri: 10 yaşın altındaki erkek çocuklarda artan testosteron düzeylerini içerebilecek erken ergenlik belirtilerinin nedenlerinin değerlendirilmesi.

– Kadınlarda erkeksi özellikler: Kadınlarda yüz ve vücut kıllarında artış (hirsutizm), kalın ses gibi erkeksi özelliklerin gelişimi üzerine araştırma.

– Kadınlarda düzensiz adet görme: Kadınlarda adet düzensizliğinin nedenlerinin belirlenmesi.

– Testosteron düşürücü ilaçların etkisi: İlerlemiş prostat kanseri olan erkeklerde testosteron düşürücü ilaçların etkisinin izlenmesi.

– Erkeklerde osteoporozun nedeni: Erkeklerde osteoporozun nedeninin belirlenmesi.

Testosteron testi nasıl yapılır?

Test prosedürü bir kan örneği almayı içerir. Testosteron testi gerçekleştirme adımları şunlardır:

– Hazırlık: Özel bir hazırlık yoktur ancak doktor yararlı olabilecek her türlü öneri konusunda rehberlik sağlayabilir. Kan almak için en iyi zaman testosteron seviyelerinin en yüksek olduğu sabah 7 ile 10 arasıdır.

– Örnek alma: Bir sağlık çalışanı, koldaki bir damardan kan örneği almak için iğne kullanır. Ağrı genellikle minimal düzeydedir ve prosedür hızlı ve etkilidir.

– Kan testi: Testosteron düzeyini belirlemek için bir kan örneği analiz edilir. Sonuçlar laboratuvar raporunda görüntülenecektir.

Testosteron testinin genellikle hiçbir komplikasyonu yoktur. Olası riskler arasında enjeksiyon bölgesinde hafif morarma veya rahatsızlık sayılabilir. Bu belirtiler genellikle birkaç gün içinde kaybolur.