Nötropenik önlemler nelerdir?

Nötropeni, mutlak nötrofil sayısının (ANC) tehlikeli derecede düşmesiyle karakterize edilen ve kanser tedavisi gören hastalar için hayati risk taşıyan bir durumdur. Vücudun enfeksiyonlara karşı savunmasız kaldığı bu kritik dönemde, özel koruyucu önlemler almak (nötropenik önlemler) hayatta kalma şansını doğrudan etkiler. İşte bu kritik dönemi güvenle atlatmak için bilmeniz gereken tüm hijyen, diyet ve izolasyon kuralları.

Nötropenik Önlemler Nelerdir?

Nötrofiller, beyaz kan hücrelerinin (lökositler) en yaygın ve enfeksiyonla savaşan en önemli alt tipidir.

Nötropeni, genellikle kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavilerinin bir yan etkisi olarak ortaya çıkar. Bu tedaviler, kanser hücrelerini yok ederken ne yazık ki hızlı bölünen sağlıklı hücreleri, yani kemik iliğindeki kan hücrelerini de baskılar. Nötrofil sayısı, tedaviden yaklaşık 7-14 gün sonra en düşük seviyeye (nadir/nadir noktası) iner.

Nötropenik Önlemler Ne Zaman Kullanılır?

Nötropenik önlemler, enfeksiyon riskinin en yüksek olduğu ciddi nötropeni döneminde devreye girer. ANC, enfeksiyon riskini değerlendirmede WBC’den daha kritik bir göstergedir.

Gıda Güvenliği ve Nötropenik Diyet (Enfeksiyondan Korunmanın Temeli)

Nötropenik diyet, gıdalardan bulaşabilecek bakteri ve mantar riskini en aza indirmeyi amaçlar.

Hangi Gıdalar Kesinlikle Yasaktır?

Nötropenik hastalar için temel kural, çiğ veya az pişmiş hiçbir şeyi tüketmemektir.

• Çiğ Sebze ve Meyveler: Yıkanmış olsa bile salatalık, domates, marul gibi çiğ sebzeler ve taze meyveler (muz, portakal, kavun hariç kalın kabuklular hariç) yasaktır. Tüketilecekse pişmiş olmalıdır.
• Pastörize Edilmemiş Ürünler: Çiğ süt ve pastörize edilmemiş meyve suları, taze sıkılmış sular.
• Az Pişmiş Gıdalar: Az pişmiş et, balık (suşi), yumurta (rafadan) veya sucuk gibi işlenmiş et ürünleri.
• Küflü ve Fermante Ürünler: Küflü peynirler (Rokfor, Gorgonzola), ev yapımı turşular ve fermantasyon riski taşıyan ev yapımı konserveler.
• Açıkta Satılanlar: Açık dondurma, açık baharatlar, kuruyemişler ve sokakta satılan yiyecekler.

Gıda Hazırlama ve Saklama Kuralları Yemekler

Oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekleyen yiyecekler kesinlikle atılmalıdır. Pişmiş ve çiğ gıdalar asla aynı yüzeyde hazırlanmamalıdır (Çapraz bulaşma riski).