Diz ağrınız normal mi? Uzmanlar yaşa ve aktivite düzeyine dikkat çekiyor!

Diz ağrısı, her yaştan insanı etkileyebilen yaygın bir sağlık sorunudur. Ancak, bu ağrının “normal” olup olmadığı, bireyin yaşı, aktivite düzeyi ve ağrının eşlik ettiği diğer belirtilere bağlı olarak değişkenlik gösterir. İşte uzman görüşleri ve bilimsel araştırmalar ışığında diz ağrısı hakkında bilmeniz gerekenler:

Genç ve Aktif Bireylerde Diz Ağrısı

Genç ve aktif bireylerde görülen diz ağrısının en yaygın nedenlerinden biri aşırı kullanım ve zorlanmadır. Yoğun egzersizler, ani hareketler veya yetersiz ısınma/soğuma rutinleri, diz eklemini çevreleyen kaslarda, tendonlarda ve bağlarda gerilmelere veya küçük yırtıklara yol açabilir. Bu tür ağrılar genellikle dinlenme, buz uygulama ve basit ağrı kesicilerle birkaç gün içinde hafifler.

Ancak, gençlerde görülen ve daha dikkat gerektiren diz ağrısı nedenleri de vardır:

• Patellofemoral Ağrı Sendromu (Koşu Diz): Özellikle koşucularda ve zıplama hareketleri yapanlarda sık görülür. Diz kapağının (patella) uyluk kemiği (femur) üzerindeki hareketi sırasında oluşan sürtünme ve baskı sonucu ağrı hissedilir.
• Menisküs Yırtıkları: Diz içindeki kıkırdak yapılar olan menisküslerin burkulma veya ani dönme hareketleri sonucu yırtılması şiddetli ağrıya, kilitlenmeye ve şişliğe neden olabilir.
• Bağ Yaralanmaları (Ön Çapraz Bağ, Yan Bağlar): Özellikle spor yaralanmaları sonucu diz bağlarında oluşan yırtıklar, şiddetli ağrı, dengesizlik ve hareket kısıtlılığına yol açar.

Orta Yaş ve Üzeri Bireylerde Diz Ağrısı

Orta yaş ve üzeri bireylerde diz ağrısının en sık karşılaşılan nedeni osteoartrittir (kireçlenme). Yaşlanma ile birlikte diz eklemindeki kıkırdak dokusunun aşınması sonucu kemikler birbirine sürtünmeye başlar, bu da ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına neden olur. Sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra hissedilen tutukluk tipiktir.

Diğer olası nedenler şunlardır:

• Romatoid Artrit: Otoimmün bir hastalık olan romatoid artrit, eklem zarının iltihaplanmasına ve zamanla kıkırdak ve kemik hasarına yol açarak diz ağrısına neden olabilir.
• Gut: Ürik asit kristallerinin eklemlerde birikmesi sonucu oluşan gut, genellikle ayak başparmağını etkilese de diz ekleminde de şiddetli ağrı, şişlik ve kızarıklığa neden olabilir.
• Tendonit ve Bursit: Diz çevresindeki tendonların veya sıvı dolu keseciklerin (bursa) iltihaplanması da ağrıya yol açabilir.

Hangi Diz Ağrısı “Normal” Değildir? Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Aşağıdaki durumlarda diz ağrısı normal kabul edilmez ve mutlaka bir doktora başvurulmalıdır:

• Şiddetli ve Aniden Başlayan Ağrı: Özellikle bir yaralanma sonrası oluşan şiddetli ağrı.
• Diz Ekleminin Şişmesi, Kızarıklığı ve Isınması: Bu durum enfeksiyon veya iltihaplanma belirtisi olabilir.
• Diz Ekleminin Kilitlenmesi veya Takılması: Menisküs yırtığı veya başka bir mekanik sorun işareti olabilir.
• Diz Üzerine Ağırlık Verememe: Yürümekte veya ayakta durmakta zorlanma.
• Gece Artan veya Dinlenmeyle Geçmeyen Ağrı: Bu durum ciddi bir eklem sorununu işaret edebilir.
• Ağrıya Eşlik Eden Ateş veya Diğer Sistemik Belirtiler: Enfeksiyon veya romatolojik bir hastalığın belirtisi olabilir.
• Birkaç Haftadan Uzun Süren ve Geçmeyen Ağrı: Kronikleşen ağrının altında yatan nedenin araştırılması önemlidir.

KAYNAK:

• American Academy of Orthopaedic Surgeons (AAOS) – Knee Pain
• Mayo Clinic – Knee pain
• National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (NIAMS) – Knee Problems
• Harvard Health Publishing – When knee pain is a sign of arthritis
• British Journal of Sports Medicine (BJSM) – ilgili araştırma makaleleri (PubMed üzerinden aranabilir)
• kliniksaglik.com