Dıskıda siyah lekelerin sebebi nedir?

Çoğu durumda koyu renkli veya siyah dışkı, bazı koyu renkli yiyeceklerin (örneğin pancar, şarap) tüketilmesinden veya demir takviyelerinden kaynaklanır. Ancak siyah dışkı daha ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabilir, bu nedenle eşlik eden diğer semptomlara dikkat etmek önemlidir.

Koyu renkli dışkıya karın ağrısı, kusma veya ciddi bir hastalığa işaret edebilecek diğer belirtiler eşlik edebilir ; bu durumda tıbbi yardım almalısınız.

Koyu renkli dışkıya ne sebep olur?

Koyu veya siyah dışkılama, bazı gıdaların tüketiminden, ilaçların kullanımından kaynaklanabileceği gibi, mide-bağırsak kanaması gibi daha ciddi bir sorunun da göstergesi olabilir. Bu nedenle tükettiğiniz besinlere dikkat etmeniz, olası diğer belirtilere ve koyu renkli dışkılamanın süresine dikkat etmeniz önemlidir.

Metabolomics dergisinde yayınlanan 2014 tarihli bir bilimsel çalışma, dışkının rengi ve bileşimi ile ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi bazı hastalıklar arasında bağlantı olduğunu gösterdi.

Bilim insanları, dışkı özütlerinin metabolik profilleme yöntemini kullanarak, 113 kişiden alınan dışkı örneklerine dayanarak, insanların metabolik işlevlerinde farklılıklar bulabildiler; bu da dışkının rengi ve bileşiminin, her zaman tehlikeli olmayabilen, ancak yine de vücutta bir şeylerin yanlış olduğunu gösteren belirli sağlık durumlarının önemli bir göstergesi olduğu anlamına geliyor.

Yiyeceklerden kaynaklanan siyah dışkı

Siyah dışkıya çoğunlukla bazı yiyecekler, takviyeler veya ilaçlar neden olur. Koyu veya siyah dışkının nedenini belirlerken tükettiğiniz besinleri hatırlamak önemlidir. Siyah dışkı genellikle şu durumlarda oluşur:

• pancar,
• yaban mersini gibi meyveler,
• şaraplar,
• demir takviyeleri (veya çok fazla demir açısından zengin gıda),
• antibiyotikler ve ilaçlar

Yukarıdaki besinlerden herhangi birini yakın zamanda yediyseniz endişelenmeniz için bir sebep yok. Ancak bu besinleri yemediyseniz ve dışkınız koyu veya siyah renkteyse mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.

Kan nedeniyle oluşan siyah dışkı

Koyu veya siyah dışkı daha ciddi rahatsızlıkların, çoğunlukla da kanamanın habercisi olabilir. Üst gastrointestinal sistemden (yemek borusu, mide veya ince bağırsak) kaynaklanan kanamaya melena denir. Daha az yaygın olmakla birlikte alt gastrointestinal sistemden kaynaklanan kanamalar sonucu da ortaya çıkabilir. Kanama sonucu oluşan dışkı çoğu zaman çok kötü kokuludur.

Halsizlik hissi, baş dönmesi, bayılma, kusma, ishal, mide ağrısı gibi olası eşlik eden semptomlara dikkat etmek önemlidir. Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, aşağıdaki durumlardan biri olabileceğinden derhal tıbbi yardım alın:

• karaciğer hastalığı,
• gastrit,
• mide kanseri,
• mide ülseri,
• özofajit,
• inflamatuar bağırsak hastalığı vb.

İnsanlarda koyu dışkı rengi çoğunlukla bakteri, virüs, parazit veya mantarların neden olduğu bağırsak enfeksiyon hastalıklarından dolayı ortaya çıkar. Ayrıca bazen duygusal stres, bazı gıdalara veya ilaçlara karşı hassasiyet artışı da görülebilir.

Bu nedenle, tam olarak ne olduğunu belirlemek için karın ağrısının süresi ve dışkı özelliklerindeki değişikliklerin (örneğin renk veya kıvam değişikliği) kaydedilmesi önerilir ve kesin tanı öykü ve fizik muayeneye dayanarak konulur.

Siyah dışkı ve karın ağrısı

Bazen karın ağrısıyla birlikte siyah dışkılama da görülebilir. Birlikte ortaya çıktıklarında koyu renkli dışkı ve karın ağrısı çoğunlukla iç kanamaya veya mide ülseri gibi daha ciddi durumlara işaret eder. Bu durumda en kısa sürede tıbbi yardım almak önemlidir.

Hamilelikte siyah dışkı

Hamilelik döneminde kadının vücudunda, sindirim sistemi de dahil olmak üzere, değişiklikler meydana gelir. Hamilelikte koyu renkli dışkı yukarıda sayılan nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir. Hamilelikte kansızlığın sıklıkla görüldüğü göz önüne alındığında, hamilelikte görülen siyah dışkının büyük olasılıkla artan demir alımından veya demir takviyesi kullanımından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bir diğer olası neden ise hormonal değişiklikler olabilir.

Dışkınızın koyu renkli olmasının nedenini yiyeceklere bağlayamıyorsanız, tıbbi yardım alın.

Çocuklarda siyah dışkı

Yeni doğan bir bebeğin ilk dışkısının renginin siyah-yeşil olması son derece normaldir. Bebeklerde dışkının rengi annenin beslenmesine bağlı olup, beslenmesine göre değişmektedir.

Çocuğunuzda koyu renkli dışkı fark ederseniz, hangi besinleri yediğini dikkate almanız önemlidir. Eğer bunun yiyeceklerle ilgili olmadığını düşünüyorsanız, eşlik edebilecek tüm olası belirtileri hatırlayın ve tıbbi yardım alın. Çocuklarda dışkı renginde değişikliğin en sık görülen nedenleri antibiyotikler, demir takviyeleri ve gastroenteritlerdir.

Yetişkinlerde koyu kahverengi dışkı

Dışkının rengi sıklıkla değişir ve bu tamamen normaldir. Ancak aşırı koyu renkli dışkıya dikkat etmelisiniz çünkü bu daha ciddi bir hastalığın habercisi olabilir.

Yetişkinlerde koyu kahverengi veya koyu siyah dışkı rengi dışkıda kurumuş kan olduğunu gösterebilir. Kurumuş kan bağırsakların bir yerinde iç kanama olduğu anlamına gelir. Bu durumda acilen tıbbi yardım alınması gerekir.

Koyu (siyah) dışkıyla birlikte ortaya çıkabilecek belirtiler

Koyu renkli dışkıya aşağıdaki gibi bazı ek belirtiler eşlik edebilir:

• ishal,
• rektal bölgede ağrı,
• bulantı,
• şişkinlik ve gaz,
• kötü kokulu dışkı,
• kramplar,
• mide ağrısı,
• kilo kaybı.

Koyu renkli dışkının nedeninin teşhisi

Eğer koyu renkli dışkınız için tıbbi yardım aldıysanız, doktorunuz tıbbi geçmişinizi, kullandığınız ilaçları gözden geçirecek ve beslenme alışkanlıklarınızla ilgili sorular soracaktır. Gerekli görürse dışkıda kan olup olmadığını veya enfeksiyon olup olmadığını belirlemek için laboratuvar analizi yaptırır.

Dışkı örneğinde kan bulunması durumunda kan testleri, kolonoskopi , sindirim sistemi endoskopisi vb. gibi ek testlere ihtiyaç duyulabilir.

Koyu renkli dışkı – komplikasyonlar

Koyu renkli dışkının olası zararsız nedenlerinden biri bazı besinlerin tüketilmesi olsa da, komplikasyon olasılığını azaltmak için doktora danışmak önemlidir. Siyah dışkı iç kanamadan kaynaklanıyorsa, koyu renkli dışkının nedeni tedavi edilmezse aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:

• anemi,
• meyve suyu,
• kanama ve büyük kan kaybı,
• kanser yayılması.