Sakrum kemiği: Omurganın temel taşı – Nedir, ne işe yarar ve ağrıları nasıl tedavi edilir?

Sakrum, omurganın alt kısmında, leğen kemiğinin (pelvis) arkasında yer alan büyük, üçgen şekilli bir kemiktir. Latince’de “kutsal kemik” anlamına gelen os sacrum olarak da bilinir. 12 ila 25 yaşları arasında birleşen beş adet sakral omurun (S1-S5) kaynaşmasıyla oluşur. Sakrum, vücudun üst kısmından gelen yükü bacaklara aktaran anahtar bir yapıdır. Ayrıca, leğen kemiği ile birleşerek sakroiliak eklemleri oluşturur ve bu eklemler sayesinde yürüme ve ayakta durma gibi hareketler sırasında dengeyi sağlar. İçindeki sakral sinir kökleri (S1-S4) ise ayak duyusu, idrar ve dışkılama gibi önemli bedensel fonksiyonları kontrol eder.

Sakrum ağrısının nedenleri nelerdir?

Sakrum kemiği veya çevresindeki eklemlerden kaynaklanan ağrılar, genellikle alt sırt, kalça veya bacaklara yayılabilir. Ağrının en yaygın nedenleri şunlardır:

• Sakroiliak Eklem Disfonksiyonu: Sakrum ve leğen kemiği arasındaki eklemin aşırı hareketli veya hareketsiz olması, bel ve kalça ağrılarına yol açabilir.
• Travma ve Kırıklar: Yüksek enerjili kazalar, düşmeler veya kemik erimesi (osteoporoz) gibi durumlarda sakrum kırıkları meydana gelebilir.
• Tümörler: Sakrum, iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) tümörlerin yerleşebileceği bir bölgedir. Tümörler, sinir köklerine baskı yaparak ağrı, uyuşma veya güç kaybına neden olabilir.
• Doğum: Doğum sırasında sakruma binen yük, eklemde hasara veya ağrıya neden olabilir.
• Romatizmal Hastalıklar: Ankilozan spondilit gibi romatizmal hastalıklar, sakroiliak eklemi etkileyerek iltihaplanma ve ağrıya yol açabilir.

Sakrum ağrısı nasıl teşhis ve tedavi edilir?

Ağrının doğru teşhisi için fiziki muayene, röntgen, MR (manyetik rezonans) veya BT (bilgisayarlı tomografi) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Teşhisin ardından tedavi, ağrının kaynağına göre belirlenir.

• Konservatif Tedavi: Dinlenme, fizik tedavi, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar ilk tercih edilen yöntemlerdir. Fizik tedavi, bölgedeki kasları güçlendirerek eklem üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olur.
• Enjeksiyonlar: Ağrının şiddetli olduğu durumlarda, sakroiliak ekleme veya sinir köklerine lokal anestezi ve steroid enjeksiyonları uygulanabilir.
• Cerrahi Müdahale: Kırıklar, tümörler veya diğer konservatif tedavilere yanıt vermeyen vakalarda cerrahi seçenekler değerlendirilir. Cerrahi, kemiğin stabilizasyonunu sağlamayı veya tümörü çıkarmayı amaçlar.

Kaynaklar ve Atıflar:

• NPİSTANBUL Hastanesi
• Türk Nöroşirürji Dergisi
• Avicenna Klinik
• kliniksaglik.com