Grip Nasıl Oluşur? Grip Nedir?

Ortalama herkeste yılda bir kez olması, çok sık görülmesi, bazen salgınlar halinde olması, zaman zaman ölüm dahil önemli komplikasyonlar yapması, tedavi giderleri, yarattığı iş gücü kaybı nedenleriyle öne çıkmaktadır.

Grip virüslerinin yüzeylerinde kısaca H ve N diye gösterilen protein çıkıntılar vardır. Bu proteinlerin sayıları her grip virüsünde farklıdır. Bu nedenle çok sayıda değişik yapıda grip virüs tipi

vardır ve yenileri de oluşmaktadır. Örnek vermek gerekirse, son yıllarda kuş gribi ve domuz gribi diye adlandırılan griplerin virüslerinden söz edebiliriz.

Önce kanatlı hayvanlarda bulunan ve onlardan  insanlara geçen virüste 5 H ve 1 N proteini vardır ve H5N1, önce domuzlarda görülen sonra domuzlardan insanlara geçen, 1 H ve 1 N proteini olan virüs H1N1 olarak adlandırılır. Bu virüsler önce hayvanlardan insanlara geçtiler, ancak artık insandan insana da geçmektedirler.

VİRAL ENFEKSİYON NEDİR?

Kısaca mikrop denilen tek hücreli canlıların bedenimizde üreyerek yaptıkları hastalıklara enfeksiyon hastalıkları denir. Bu mikropların arasında en küçükleri olan virüslerin sebep oldukları enfeksiyonlara da viral enfeksiyonlar adı verilir.

En önemli viral enfeksiyonlar arasında; grip, çiçek, suçiçeği, kabakulak, kızamık, kızamıkçık, kuduz, hepatit ve tabii ki AIDS sayılabilir. Virüsler, bedenimize iki yolla girerler. Başka bir hastadan bulaşarak ya da aşı ile. Aşı, hastalık yapma özelliği giderilmiş virüsün vücuda verilmesi demektir.

Hastalık ya da aşı ile virüs vücuda girince, bağışıklık sistemi bu virüse karşı protein yapısında antikor denen bazı maddeler üretir. Her virüsün antikoru ayrıdır. Örneğin, suçiçeği virüsüne karşı oluşan antikor, bir sonraki suçiçeği virüsü vücuda girdiğinde virüsü hemen yok ederek hastalığın ikici bir kez olmasını engeller.

GRİP NASIL OLUŞUR?

Grip, genellikle sonbahar aylarında başlar, kış aylarında zirve yapar ve ilkbaharda azalan bir seyir gösterir. Salgınlar genellikle 1-2 aylık devreler halinde olur. Salgınlarda genellikle toplumun % 10-20’si, şiddetli salgınlarda % 30-40’ı etkilenir. Doğal olarak kalabalık yerlerde bulaşma çoktur.  Bu nedenle, en çok okullarda çocuklar arasında sıktır. Kalabalık kapalı ortam çalışanlarında da sık görülür. Hasta olanların solunum sistemi bölgelerinde üreyen virüsler salgılarla dışarı çıkar.

Damlacıklar şeklinde havaya karışarak ya da salgıların direkt teması ile başkasına bulaşır. Elinde salgı bulaşığı olan gripli bir hastanın bir yeri ya da eşyayı tutması ile virüs oraya geçer ve ortalama 8 saat canlı kalır. O sırada başka bir kişi de o eşyayı tuttuğunda onun eline geçer, elinden de ağız ve burun bölgesine bulaşabilir. Bu nedenle ortamın havasını sık sık tazelemek, elleri ağıza götürmeden, yani yemeklerden önce ve kuşkulu ortam ve durumlarda el temizliği yapmak çokönemlidir.

Alkol, kolonya gibi dezenfektan maddelerle ya da bol su ve sabunla yıkamakla el temizliği sağlanabilir. Burada hasta olanların da dikkat etmesi gereken şeyler vardır. Hastalar, 4-5 gün süreyle başkalarından en az 1 metre uzak durmalıdır.

Hastaların maske kullanmak ve el temizliğine dikkat etmek konularına da özen göstermesi önemlidir. Bedene giren virüsler hızla çoğalarak 1-4 gün içinde hastalık başlatırlar. Boğaz-burun gibi üst solunum sistemi bölgelerindeki mukozaların hücrelerinde virüsler hızla çoğalır ve bu hücrelerde yıkıma nedenolur. İyileşme 1 hafta içinde olur, ancak, nekahet devresi de denen bu devre, yani bu yıkımın tamamen iyileşme devresi üç-dört hafta sürdüğünden o bölgelerin enfeksiyonlara karşı direnci düşüktür.

Budevrede kolaylıkla ikinci bir enfeksiyon olabileceği bilinmeli ve o devrede de özelikle korunma konusunda özenli olmalıdır.

BELİRTİLER

Tüm grip tipleri genellikle 3-5 gün kadar aktif bir seyir gösterir. Bu devrede hastadan hastaya değişen tablolar olabilir. Burun geniz akıntısı, baş ve boğaz ağrısı, öksürük, aksırık, halsizlik tüm bedende sızı, üşüme-ateş gibi şikayetler olur.

Çocuklarda genellikle tablo daha ağır olur ve ateş havale geçirtecek kadar yüksek olabilir. Bazı hastalarda, bulantı, kusma, iştahsızlık, ishal gibi bulgular da meydana gelebilir.

TEDAVİ

Günümüzde, TİP A ve B griplerde antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların virüs öldürücü etkileri vardır. Bir evde Tip A ya da B saptanan bir grip hastası varsa, onunla yakın temas zorunluğu olanlara da antiviral ilaçların koruyucu dozda verilmesi önerilmektedir.

Tip A ya da B saptanmayan hastalara antiviral ilaç tedavisi gerekmediği görüşü vardır. Bunun dışında şikayetlere göre ağrı kesici, ateş düşürücü, öksürük kesici, vitamin ilaçları verilmektedir.

Uzm. Dr.

Necdet YETIM

Kent Sağlık Grubu

Dahiliye Uzmanı

kentsaglikgrubu.com/

Not: Bu içerik sadece rehberlik amaçlı olup kişisel ihtiyaçlarınıza göre tasarlanmamıştır. İçerik, uzman tıbbi tavsiye yerine geçmez