Frengi (Sifiliz) öpüşmeyle bulaşır mı? El üzerindeki lezyonların sebepleri

Frengi (sifiliz), genellikle cinsel temasla ilişkilendirilen bir enfeksiyon olsa da, bulaşma yolları ve vücuttaki farklı görünümleri hakkında hala birçok soru işareti bulunmaktadır. Bu haberimizde, frenginin öpüşmeyle bulaşıp bulaşmadığı ve neden bazen ellerde görüldüğü gibi merak edilen konuları, ele alacağız.

Frengi Öpüşmeyle Bulaşır mı?

Kısa cevap: Nadiren, ancak evet, mümkündür.

Frengi, Treponema pallidum adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu bakteri, enfekte bir kişinin açık yaraları veya mukoza zarları (ağız içi, genital bölge gibi) ile doğrudan teması yoluyla bulaşır. Öpüşme yoluyla frengi bulaşması, genellikle şu durumlarda gerçekleşebilir:

Ağızda Şankr Varlığı: Frenginin birincil evresinde ortaya çıkan ağrısız yara olan şankr, enfekte kişinin dudaklarında, ağzında veya boğazında bulunuyorsa, bu şankr ile öpüşme sırasında doğrudan temas yoluyla bulaşma riski vardır. Bu durum, özellikle derin veya uzun süreli öpüşmelerde daha olasıdır.

Ağızdaki Diğer Lezyonlar: İkincil frengi evresinde ortaya çıkan ve kondilomata lata olarak bilinen yaralar veya mukoza yamaları da ağız içinde bulunabilir. Bu lezyonlar da bulaşıcıdır ve öpüşme yoluyla enfeksiyonu yayabilir.

Ancak unutulmamalıdır ki, frenginin ana bulaşma yolu cinsel temastır. Öpüşme yoluyla bulaşma, cinsel temasa kıyasla daha nadir görülen bir durumdur. Günlük sosyal öpüşmelerde (yanağa öpücük gibi) bulaşma riski yok denecek kadar azdır.

Frengi Neden Bazen Eller Üzerinde Görülür?

Frenginin birincil evresinde ortaya çıkan şankr, bakterinin vücuda girdiği her yerde oluşabilir. Bu durum, genital bölge, anüs veya ağız olabileceği gibi, ellerde de görülebilir. Ellerde şankr oluşumunun başlıca nedenleri şunlardır:

Doğrudan Temas: Enfekte bir kişinin şankrı ile doğrudan temas eden bir el veya parmakta, bakteri ciltteki küçük bir kesikten veya sıyrıktan içeri girebilir. Bu durum, özellikle enfekte bir kişiyle cinsel temas sırasında ellerin kullanılması veya enfekte bir lezyonla temas eden bir yüzeye dokunulması ve ardından elin ağız veya genital bölgeye götürülmesiyle meydana gelebilir.

Sağlık Çalışanlarında Risk: Nadiren de olsa, enfekte hastalarla temasta bulunan sağlık çalışanları, uygun koruyucu önlemler alınmadığında, ellerinde frengi şankrı geliştirme riski taşıyabilir.

İkincil Frengi Belirtileri

Frenginin ikincil evresinde, vücudun herhangi bir yerinde, özellikle de avuç içleri ve ayak tabanlarında görülen döküntüler ortaya çıkabilir. Bu döküntüler kaşıntısız ve genellikle kırmızı-kahverengi renkte olup, farklı cilt sorunlarıyla karıştırılabilir. Bu durum, frenginin sistemik bir hastalık olduğunu ve sadece cinsel organlarla sınırlı olmadığını gösterir. Ellerde görülen bu döküntüler, birincil şankrdan farklıdır ve bakterinin kan yoluyla yayıldığını gösterir.

Ellerde veya vücudun diğer bölgelerinde şüpheli bir yara veya döküntü fark edildiğinde, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, frenginin ciddi sağlık sorunlarına yol açmasını engellemenin anahtarıdır.

Korunma ve Farkındalık

Frengi, erken teşhis edildiğinde penisilin gibi antibiyotiklerle etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak tedavi edilmezse, sinir sistemi, kalp ve diğer organlarda kalıcı hasarlara neden olabilir.

Korunma yolları şunlardır:

• Güvenli Cinsel İlişki: Cinsel temas sırasında prezervatif kullanmak, frengi ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (CYBE) bulaşma riskini önemli ölçüde azaltır.
• Riskli Davranışlardan Kaçınma: Birden fazla cinsel partnerle korunmasız ilişki ve enfekte olduğu bilinen kişilerle temastan kaçınmak önemlidir.
• Düzenli Testler: Cinsel olarak aktif bireylerin düzenli olarak CYBE testleri yaptırması, erken teşhis ve tedavi için hayati öneme sahiptir.
• Ağız Hijyeni ve Temas: Ağızda veya dudakta açık yaraları olan kişilerle yakın temastan kaçınmak, özellikle öpüşme gibi durumlarda dikkatli olmak önemlidir.

Frengi hakkında farkındalık yaratmak ve korunma yolları hakkında bilgi sahibi olmak, bu tehlikeli enfeksiyonun yayılmasını engellemede kilit rol oynamaktadır. Şüpheli bir durumla karşılaşıldığında mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.

Kaynaklar

• Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Syphilis – CDC Fact Sheet.
• Mayo Clinic. Syphilis.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO). Syphilis.
• kliniksaglik.com- https://kliniksaglik.com/saglik/sifiliz-belirtileri-tehlikeleri-ve-korunma-yollari-14492