Devamlı aç mısınız?

Hiç “az önce yemek yedim ama yine açım” diye düşündüğünüz oldu mu? Eğer bu his size tanıdık geliyorsa, yalnız değilsiniz. Tıp dünyasında polifaji veya hiperfaji olarak adlandırılan bu doyumsuz açlık hissi, birçok kişinin günlük yaşamını etkileyen ve altında çeşitli bilimsel nedenler yatan bir durum. Uzmanlar, bu sürekli açlık durumunun basit bir iştah artışından öte, vücuttaki karmaşık hormonal ve metabolik dengesizliklerin bir işareti olabileceğini belirtiyor.

Leptin ve Ghrelin

Vücudumuzdaki açlık ve tokluk hissi, başlıca iki hormonun kontrolündedir: Ghrelin ve Leptin.

Ghrelin (“Açlık Hormonu”): Mide boşaldığında salgılanır ve beyninize “yemek yeme zamanı geldi” sinyalini gönderir.

Leptin (“Tokluk Hormonu”): Yağ hücreleri tarafından üretilir ve beyninize “yeterince yediniz, artık toksunuz” mesajını iletir.

Bilimsel çalışmalar, bu iki hormon arasındaki dengenin bozulması durumunda, kişinin sürekli aç hissedebileceğini gösteriyor. Yetersiz uyku, kronik stres ve yanlış beslenme alışkanlıkları, leptin direncine yol açarak beyne giden tokluk sinyallerini zayıflatabilir. Bu durumda, vücudunuz yağ depolasa bile beyniniz aç olduğunu düşünmeye devam eder.

Kan Şekeri Dalgalanmaları ve Yanlış Beslenme

Yediğiniz yiyeceklerin türü, açlık döngünüzü doğrudan etkiler. Rafine karbonhidratlar ve basit şekerler, kan şekerinizi hızla yükseltip ardından aniden düşürür. Bu ani düşüş, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak için hızlı bir şekilde yeniden açlık hissi yaratmasına neden olur.

Uzmanlar, sürekli açlığı önlemek için diyette protein ve lif açısından zengin besinlere yer verilmesi gerektiğini vurguluyor. Proteinler ve lifli gıdalar, sindirimi yavaşlatarak kan şekerini daha dengeli tutar ve uzun süre tokluk sağlar.

Sürekli Açlık Hissinin Gizli Nedenleri

Polifaji bazen altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Bilimsel yayınlarda bahsedilen başlıca nedenler şunlardır:

Diyabet: Vücut, hücrelere enerji sağlamak için glikozu kullanamadığında, sürekli enerji açığı sinyali gönderir.

Hipertiroidi: Tiroid bezinin aşırı çalışması metabolizmayı hızlandırır ve vücudun daha fazla enerjiye ihtiyaç duymasına yol açar.

Psikolojik Faktörler: Stres, anksiyete ve depresyon gibi durumlar, duygusal yeme davranışını tetikleyerek kişinin gerçek açlık dışında yemek yemesine neden olabilir.

Sürekli açlık hissinin üstesinden gelmek için bilimsel veriler ışığında şu adımlar öneriliyor:

Her öğünde protein ve lif kaynaklarına (yumurta, baklagiller, tam tahıllar, sebzeler) yer verin. Dehidrasyon, beyin tarafından açlık olarak algılanabilir. Yeterli su içmek tokluk hissine yardımcı olur.

Uyku düzeninizi sağlamak, ghrelin ve leptin hormonlarının dengede kalması için kritik öneme sahiptir. Basit bir yürüyüş gibi yöntemlerle stresi azaltmak, duygusal yeme ataklarını önleyebilir.

Eğer sürekli açlık hissiniz günlük yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa, altında yatan bir sağlık sorununun tespiti için bir uzmana danışmak en doğru adımdır.

Kaynak:

• Acıbadem Hayat: “Polifaji (Aşırı Açlık Hissi) Nedir? Nedenleri ve Tedavisi”
• Memorial Sağlık Grubu: “Polifaji Nedir? Polifaji Belirtileri Nelerdir?”
• Medical Park Hastaneleri: “Ghrelin Hormonu Nedir? Ghrelin Hormonu Eksikliği Neden Olur?”
• Healthline: “14 Reasons Why You’re Always Hungry”
• Cleveland Clinic: “Polyphagia (Hyperphagia): What It Is, Causes & Symptoms”

Sorumluluk Reddi: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlı bilgiler içermektedir. Bu nedenle, herhangi bir sağlık sorununuz varsa, komplikasyonlardan kaçınmak için bir uzmana danışmanızı öneririz.