Verem aşısı kaç yaşında yapılır?

Tüberküloz (verem), Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Özellikle bebekler ve küçük çocuklar veremin ağır formlarına karşı daha savunmasızdır. Bu nedenle, verem aşısı (BCG aşısı) bebeklerin korunmasında kritik bir rol oynar. Peki, bu önemli aşı bebeklere ne zaman yapılır? İşte uzmanların ve bilimsel kaynakların ışığında hazırladığımız özel içerik…

Türkiye’de Verem Aşısı Uygulama Zamanı

Türkiye’de verem aşısı, Sağlık Bakanlığı’nın ulusal aşı takvimine göre bebeklerin 2. ayını doldurmasının ardından uygulanmaktadır. Uygulama kolaylığı ve bağışıklığın daha güçlü olabilmesi için genellikle bu dönem tercih edilir.

Doğumdan İtibaren Uygulanabilir

BCG aşısı, doğumdan itibaren yapılabilen bir aşıdır. Ancak, bazı durumlarda, örneğin prematüre bebeklerde yeterli kiloya ulaşmaları beklenir. Genellikle 3 kiloyu aşan sağlıklı bebeklere aşı uygulanabilir.

3. Aydan Sonra PPD Testi Gereklidir

Eğer verem aşısı bebeğin 3. ayından sonra yapılacaksa, öncelikle Tüberkülin Cilt Testi (TCT veya PPD) yapılması gerekmektedir. Bu test, bebeğin daha önce verem mikrobuyla karşılaşıp karşılaşmadığını belirlemek için yapılır. Testin sonucunun negatif olması durumunda BCG aşısı uygulanır.

Neden Erken Yaşta Yapılıyor?

Verem aşısının erken yaşta yapılmasının temel nedeni, bebeklerin ve küçük çocukların veremin menenjit (beyin zarı iltihabı) ve yaygın vücut veremi gibi ağır ve ölümcül formlarına karşı korunmalarını sağlamaktır. Aşı, bu yaş grubunda hastalığın ciddi komplikasyonlarını önlemede oldukça etkilidir.

Aşının Uygulama Şekli ve Yan Etkileri

BCG aşısı, cilt içine (intradermal) uygulanan canlı bir bakteri aşısıdır. Genellikle sol omuz bölgesine tek doz olarak yapılır. Aşı yapılan yerde yaklaşık 2-6 hafta sonra küçük bir kabarıklık ve ardından bir yara oluşabilir. Bu yara zamanla iyileşerek kalıcı, küçük bir iz bırakır. Bu izin oluşması, aşının başarılı bir şekilde uygulandığını gösterir.

Olası Yan Etkiler:

BCG aşısının genellikle hafif yan etkileri olabilir:

• Aşı yerinde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
• Aşı yerinde küçük bir apse veya ülser
• Koltuk altı veya boyun bölgesindeki lenf bezlerinde hafif şişlik (nadiren)
• Hafif ateş (nadir)

Ciddi yan etkiler oldukça nadirdir. Ancak herhangi bir endişe verici durumda mutlaka bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.

Tekrar Doz Gerekli mi?

Türkiye’de rutin aşı takviminde BCG aşısının tekrar dozu bulunmamaktadır. Çocukluk döneminde yapılan tek doz aşının uzun süreli koruma sağladığı düşünülmektedir. Ancak bazı risk grupları veya belirli durumlarda doktor önerisiyle tekrar doz yapılabilir.

Türkiye’de verem aşısı (BCG), bebeklerin verem hastalığının ağır formlarından korunması için genellikle 2. ayda uygulanmaktadır. 3. aydan sonra yapılacaksa PPD testi gereklidir. Aşı, cilt içine tek doz olarak yapılır ve genellikle hafif yan etkilere sahiptir. Aşı takvimine uyulması, çocukların sağlığı için büyük önem taşımaktadır. Herhangi bir sorunuz veya endişeniz olduğunda mutlaka bir çocuk sağlığı uzmanına danışmanız önemlidir.

Kaynak:

• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Aşı Takvimi
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) – Tuberculosis vaccines: WHO position paper, February 2018
• Centers for Disease Control and Prevention (CDC) – BCG (Bacille Calmette-Guérin) Vaccine
• A relevant guideline on BCG vaccination in infants in Turkey (örneğin, Türk Pediatri )
• kliniksaglik.com