Bulaşıcı hastalıklar nelerdir, Kısaca bulaşıcı hastalıklar nedir?
Bulaşıcı hastalıklar kısaca nedir, sorusunu cevaplıyoruz… bulaşıcı hastalıklar virüs, bakteri, mantar ve parazitlerin bulaşmasından sorumlu olduğu hastalıktır.
Bulaşıcı hastalıklarlarda en bilinen hastalıklar.
HIV, tüberküloz, korona ve sıtmadır. Vücudun hangi bölümünün etkilendiğine bağlı olarak bulaşıcı hastalıklar farklı semptomlara neden olabilir.
Tedavi aynı zamanda hastalığa da bağlıdır. Bulaşıcı hastalıklar, sorumlu patojenler ve bulaşma yolları hakkında her şeyi öğrenin.
Bulaşıcı hastalıkların farklı nedenleri olabilir ve klinik tabloya bağlı olarak farklı semptomlara neden olabilir. Bu nedenle “bulaşıcı hastalıklar”terimi, çeşitli sağlık sorunlarından sorumlu olan, bireysel seyirli çok sayıda klinik tabloyu kapsayan bir terimdir.
Bulaşıcı hastalıklar nasıl ayırt edilir?
Bulaşıcı bir hastalık, bir patojenin neden olduğu klinik bir tablodur. Virüsler, bakteriler ve mantarlar arasında bir ayrım yapılır; bunların hepsi enfeksiyonlara neden olabilir.
Kural olarak, vücudun bağışıklık sistemi bulaşıcı hastalıklara tepki verir: Bağışıklık sistemi vücudun belirli kısımlarını enfekte eden ve oraya yayılan patojenleri ortadan kaldırmaya çalışır.
Bulaşıcı hastalıklar, etkiledikleri vücut bölümlerine veya vücut bölgelerine göre kategorize edilebilir. Doktorlar bu enfeksiyonları birbirinden ayırıyor:
- solunum yolu enfeksiyonları
- cilt enfeksiyonları
- Gastrointestinal enfeksiyonlar ve ishal hastalıkları
- göz enfeksiyonları
- kulak enfeksiyonları
- Kan enfeksiyonu veya kan zehirlenmesi veya sepsis
Ancak bulaşıcı hastalıklar patojenlere ve bulaşma yollarına göre de sınıflandırılabilir.
Bulaşıcı hastalıklar için hangi patojenler ve bulaşma yolları vardır?
Virüsler, bakteriler ve mantarlar bulaşıcı hastalıklara neden olabilir. Bulaşma yolları da patojenler kadar çeşitlidir.
Bunun en iyi örneği, hava yoluyla bulaşmanın (aerosoller yoluyla damlacık enfeksiyonu) yanı sıra diğer enfeksiyon yollarının da ciddi şekilde etkili olup olmadığı henüz tam olarak araştırılmamış olan koronavirüstür (Sars-CoV-2)..Patojenler farklı şekillerde bulaşır:
- Hava Yoluyla Bulaşan Enfeksiyon: Burun, ağız ve boğazdaki patojenler hapşırma ve öksürme (ve hatta konuşma yoluyla) yoluyla havaya yayılır. Kendilerini oraya bağlarlar veya doğrudan diğer insanların mukozalarına giderler. Bu, enfekte olanlara yayılabilecek patojenlerin giriş noktasıdır.
- Yayma enfeksiyonu: Bu bulaşma yolu aynı zamanda “temas enfeksiyonu” terimiyle de bilinir. Patojenler dokunma (örneğin kapı koluna dokunma) yoluyla bulaşır. Örneğin cilt hastalıklarında kişiden kişiye doğrudan temasla enfeksiyon da mümkündür.
- Gıda enfeksiyonu : Bozulmuş gıdalar veya kirlenmiş su da patojenlerin taşıyıcıları olabilir.
- Cinsel enfeksiyon: Mantar enfeksiyonları, frengi veya HIV gibi bazı hastalıklar cinsel ilişki yoluyla bulaşır.
Doktorlar ayrıca enfeksiyonları patojenlerin insan organizmasına giriş noktalarına göre de sınıflandırırlar. Enfeksiyon yolları, deri (perkütanöz) ve mukoza (permukoz) yoluyla enfeksiyondan, genital veya ürogenital (yani idrar yolu yoluyla) enfeksiyona kadar değişir.
Lokal veya sistemik enfeksiyon: bunlar farklardır..
Patojenlerin vücuda giriş noktasının yanı sıra enfeksiyonun yaygınlığı da enfeksiyon hastalıkları arasında ayrım yapma olanağı sunmaktadır.
Patojenlerin yalnızca vücudun giriş noktasında kalması ve orada yalnızca semptomlara neden olması durumunda yerel bir enfeksiyondan söz edilir.
Bu, örneğin bir kıymığın tahriş etmesinden sonra cildin inflamatuar reaksiyonları durumunda geçerlidir.
Sistemik bir enfeksiyonda patojenler enfeksiyondan sonra vücuda yayılır.
Enfeksiyon tüm organizmayı etkiler. Patojenler genellikle kan dolaşımı yoluyla yayılır ve diğer şeylerin yanı sıra organları da etkileyebilir. Bu tür hastalıklara örnek olarak menenjit, kuduz ve tetanoz verilebilir.
Bulaşıcı bir hastalık nasıl ilerler?
Enfeksiyonun seyri patojene ve söz konusu hastalığa bağlıdır. Lokal, bakteriyel bir cilt enfeksiyonunun antibiyotikle kontrol altına alınması genellikle kolay olsa da, Lyme hastalığı veya menenjit gibi ciddi bulaşıcı hastalıklar hızlı müdahale gerektirir:
Meningokokal hastalığın bir sonucu olarak kan zehirlenmesinden kaynaklanan ölüm oranı şu şekildedir: yüzde 5 ila 10 arasında…
Bulaşıcı hastalıklardan kaçınabilir misiniz?
Aşılamalar bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemede büyük rol oynuyor. Bilinen aşılar tetanos, çocuk felci ve kızamığa karşı olanlardır. Korona virüsüne karşı aşı da son dönemde dünya çapında tanınmaya başlandı.
Koruyucu aşılar pasif ve aktif aşılar olarak ikiye ayrılabilir: Pasif aşılarla hastalara bir patojene karşı antikorlar verilir. Aktif aşılarla insan organizması antikorları kendisi oluşturur: hastalara patojenin zararsız bir taklidi olan bir enjeksiyon yapılır. Vücudun bağışıklık sistemi buna tepki verir ve savunma hücrelerini oluşturur.
Enfeksiyondan kaçınmak için hijyen ve koruyucu önlemler de önemlidir. Düzenli el tıkama ve iyi hapşırma ve öksürme görgü kuralları solunum yolu hastalıklarını önler.
Diğer insanlarla minimum mesafeyi korumak enfeksiyon olasılığını azaltmaya yardımcı olur. Ancak prezervatif cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı etkili koruma sağlar.
AIDS için A’dan Zoster için Z’ye: En yaygın bulaşıcı hastalıklar nelerdir?
Hijyen ve koruyucu önlemlere rağmen bulaşıcı hastalıklar hızla yayılabilmektedir. Bu nedenle bazı hastalıkların bildirilmesi bile zorunludur.
Korona enfeksiyonunun yanı sıra difteri, kızamık, kabakulak, kuduz, su çiçeği ve tifo enfeksiyonunun da sorumlu sağlık otoritesine bildirilmesi gerekiyor.
- AIDS / HIV : HI virüsü AIDS hastalığını tetikleyebilir. Virüsler vücudun kendi savunma hücrelerine saldırarak onları yeniden programlıyor. Bu bağışıklık sistemini zayıflatır.
- Kızamık : Kızamık son derece bulaşıcı bir çocukluk hastalığı olarak bilinmektedir.
- Büyük hasara yol açan zatürreyi, orta kulak iltihabına ve beyin iltihabına neden olabilirler.
- Sıtma : Sıtma, sivrisinek ısırıklarıyla bulaşan tehlikeli bir ateşli hastalıktır. Tedavi edilmezse bulaşıcı hastalık ölümcül olabilir.
- Tifo : Tifo, kirli sudaki bakteriler tarafından bulaşır.
- Suçiçeği : Çocukluk çağı hastalıkları kapsamına giren yaygın viral bir hastalıktır. Kendilerini ağrılı ve kaşıntılı deri döküntüleri ile ifade ederler.
- Zoster : Bulaşıcı hastalık zona adı altında da bilinmektedir. Gövdede kemer gibi yayılan ağrı ve kabarcıklar şeklinde kendini gösterir.
Bu örnek seçim şunu gösteriyor:
Bulaşıcı hastalıkların kökeni virüslere, bakterilere, parazitlere ve mantarlara kadar uzanabilir ve kendilerini farklı şekillerde gösterebilirler. Birçok enfeksiyon hastalığı antibiyotik gibi ilaçalara tedavi edilebilmektedir. HIV gibi diğer hastalıklar bugüne kadar sadece kontrol altına alınabiliyor ancak tedavi edilemiyor.
Bulaşıcı hastalıklar çok çeşitlidir
Bulaşma, patojenler ve spesifik semptomlar açısından farklılık gösteren çok sayıda farklı bulaşıcı hastalık vardır. İster mide-bağırsak enfeksiyonu, ister cilt enfeksiyonu, ister soğuk algınlığı olsun, tüm bulaşıcı hastalıkların ortak bir yanı vardır:
Yalnızca patojen açıkça tanımlanabildiğinde yeterli şekilde tedavi edilebilirler. Bu nedenle kan, dışkı veya cilt testleri, bir enfeksiyonun tetikleyicilerini belirlemenin ilk adımıdır.
Ancak tüm hastalıklarda olduğu gibi korunmak, tedavi sonrası bakımdan daha iyidir. Sağlıklı yaşam güçlü bir bağışıklık sistemini destekler. Hijyen önlemleri, enfeksiyon profilaksisi ve aşılar, bulaşıcı hastalıkların yayılmasının kontrol altına alınmasına yardımcı olur.